Hệ thống truyền lực là hệ thống có nhiệm vụ truyền mô men xoắn từ động cơ tới các bánh xe chủ động của xe, giúp tạo lực đẩy để xe có thể di chuyển. Hệ thống truyền lực hoàn chỉnh của một chiếc xe gồm có: ly hợp, hộp số, trục các đăng, cầu chủ động (vi sai và bán trục)
Cách 1 : Phân loại theo vị trí lắp đặt động cơ
Các hộp số tự động có thể được chia thành 2 loại chính, đó là các hộp số được sử dụng trong các xe FF (động cơ ở phía trước, dẫn động bánh trước) và các xe FR (động cơ ở phía trước, dẫn động bánh sau).
Các hộp số của xe FF có một bộ dẫn động cuối cùng được lắp bên trong, còn các hộp số của xe FR thì có bộ dẫn động cuối cùng (vi sai) lắp bên ngoài. Loại hộp số tự động dùng trong xe FR được gọi là hộp truyền động.
Trong hộp số tự động đặt ngang, hộp truyền động và bộ dẫn động cuối cùng được bố trí trong cùng một vỏ hộp. Bộ dẫn động cuối cùng gồm một cặp bánh răng giảm tốc (bánh răng dẫn và bánh răng bị dẫn), và các bánh răng vi sai
Các kiểu hộp số theo vị trí lắp đặt trên xe
Cách 2 :Phân loại theo phương pháp điều khiển hộp số
a. Hộp số điều khiển điện tử (ECT)
– Bộ biến mô: Để truyền và khuyếch đại mômen do động cơ sinh ra
– Bộ truyền bánh răng hành tinh: Để chuyển số khi giảm tốc, đảo chiều, tăng tốc, và vị trí số trung gian.
– Bộ điều khiển thuỷ lực: Để điều khiển áp suất thuỷ lực sao cho bộ biến mô và bộ truyền bánh răng hành tinh hoạt động êm.
– ECU động cơ và ECT: Để điều khiển các van điện từ và bộ điều khiển thuỷ lực nhằm tạo ra điều kiện chạy xe tối ưu.
Hộp số này sử dụng áp suất thuỷ lực để tự động chuyển số theo các tín hiệu điều khiển của ECU. ECU điều khiển các van điện từ theo tình trạng của động cơ và của xe do các bộ cảm biến xác định, do đó điều khiển áp suất thuỷ lực.
Sơ đồ bố trí các bộ phận của hộp số tự động
b.Hộp số tự động thuần thuỷ lực:
Kết cấu của một hộp số tự động thuần thuỷ lực về cơ bản cũng tương tự như của ECT. Tuy nhiên, hộp số này điều khiển chuyển số bằng cơ học bằng cách phát hiện tốc độ xe bằng thuỷ lực thông qua van điều tốc và phát hiện độ mở bàn đạp ga từ bướm ga thông qua độ dịch chuyển của cáp bướm ga.
Cách 3 : Phân loại theo cấp tỷ số truyền của HTTL
Hệ thống truyền lực cơ khí có cấp
Hệ thống truyền lực (HTTL) cơ khí có cấp là HTTL truyền thống, được sử dụng trên những ô tô đầu tiên trong lịch sử và vẫn tiếp tục được sử dụng rộng rãi trên các loại ô tô hiện đại nhờ có ưu điểm là đơn giản và hiệu suất cao.
Hệ thống truyền lực cơ khí có các bộ phận cơ bản như sơ đồ dưới đây:
Sơ đồ hệ thống truyền lực trên ô tô.
Ly hợp là bộ phận có nhiệm vụ truyền, đồng thời ngắt nối đường truyền công suất từ động cơ tới hệ thống truyền lực. Hiện nay, trên các loại ô tô sử dụng chủ yếu ly hợp ma sát cho hệ thống truyền lực cơ khí và ly hợp thủy lực(hoặc biến mô thủy lực) cho hộp số thủy cơ
Hộp số là bộ phận đảm nhiệm chức năng thay đổi tỷ số truyền trong hệ thống truyền lực. Trong đại đa số trường hợp, hộp số sử dụng trên ô tô hiện nay kiểu bánh răng. Việc thay đổi tỷ số truyền được thực hiện bằng cách thay đổi đường truyền công suất các bộ bánh răng.
Truyền động các đăng đảm bảo việc kết nối trục ra của hộp số với trục vào cầu chủ động trong trường hợp động cơ đặt xa cầu chủ động và hai trục cần liên kết không đồng trục với nhau. Trên ô tô con dẫn động cầu trước với động cơ đặt ở phía đầu xe thì không có truyền động các đăng do toàn bộ hệ thống truyền lực được bố trí cùng một khối.
Cầu chủ động là bộ phận cuối cùng trong hệ thống truyền lực, nó truyền mô men tới các bánh xe chủ động thường có ba bộ phận chính: truyền lực chính, vi sai, các bán trục. Truyền lực chính về bản chất là bộ phận giảm tốc, có nhiệm vụ tăng tỷ số truyền cho hệ thống truyền lực. Bộ vi sai được đặt giữa hai bán trục, nhờ nó mà các bán trục có thể quay với các vận tốc khác nhau khi ô tô quay vòng hoặc chuyển động trên mặt đường gồ ghề. Các bán trục có nhiệm vụ truyền mô men tới các bánh xe chủ động. Đối với các loại ô tô được thiết kế để vận hành trong điều kiện đường xá xấu hoặc khắc nghiệt, người ta sử dụng HTTL với nhiều cầu chủ động.
Hệ thống truyền lực cơ khí vô cấp
Hệ thống truyền lực vô cấp ( Continously Variable Transmission, viết tắt là CVT) có đặc điểm là tỷ số truyền thay đổi liên tục trong vùng biến thiên của nó. Nó không có các cấp số xác định như hệ thống truyền lực có cấp. Hay có thể nói cách khác là hệ thống truyền lực này là vô số tỷ số truyền.
Sơ đồ dưới đây là đại diện điển hình của loại truyền lực cơ khí vô cấp. Trong đó truyền lực bằng thủy lực là dạng truyền lực vô cấp được sử dụng nhiều hơn cả trên ô tô hiện nay. Đặc trưng là loại có biến mô thủy lực. So với HTTL truyền thống ở mục 1.4.3.a ta có thể thấy ngay sự khác biệt duy nhất là thay cho ly hợp ma sát là biến mô thủy lực
Trong HTTL này, biến mô thủy lực không chỉ đóng vai trò đơn thuần là bộ phận ngắt nối dòng công suất như ly hợp ma sát trong HTTL cơ khí mà nó còn đảm nhận thêm một chức năng của hộp số, đó là biến đổi mô men. Thực chất biến mô thủy lực là một bộ truyền thủy động
1- Động cơ
2-Biến mô thủy lực
3- Bộ giảm tốc dây đai và bánh răng.
4 -Truyền động cac đăng
5-Cầu chủ động
Sơ đồ hệ thống truyền lực vô cấp có bộ truyền đai
Hệ thống truyền động vô cấp thực hiện việc truyền mô men thông qua ma sát.
TRƯỜNG DẠY NGHỀ THANH XUÂN
Địa chỉ chính thức : 93 Nguyễn Tuân – Thanh Xuân – Hà Nội
Hotline : 0936.98.90.90 – 0981.90.80.86 – 024.3558.95.95
Facebook : Trường Dạy Nghề Thanh Xuân
Youtube : Trung Tâm Dạy Nghề Thanh Xuân Hà Nội